Μεντσού, Ριγκομπέρτα

(Rigoberta Menchu, Κουιτσέ 1959 –). Γουατεμαλέζα κοινωνική ακτιβίστρια. Μεγάλωσε σε φτωχή οικογένεια σε περιοχή των Μάγια. Από μικρή ηλικία συμμετείχε στις δράσεις κοινωνικού μετασχηματισμού της καθολικής εκκλησίας και κατά την εφηβεία της πρωτοστάτησε στο κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών. Η οικογένειά της κατηγορήθηκε για συμμετοχή στο κίνημα των ανταρτών και ο πατέρας της φυλακίστηκε και βασανίστηκε για συμμετοχή σε φόνο γαιοκτήμονα. Με την αποφυλάκισή του εντάχθηκε στο νεοϊδρυθέν Συμβούλιο της Ένωσης Χωρικών, στο οποίο προσχώρησε και η Ριγκομπέρτα το 1979. Τα δύο επόμενα χρόνια δολοφονήθηκαν ο πατέρας της, η μητέρα της και ο αδελφός της από δυνάμεις του στρατού και της αστυνομίας και η ίδια δραστηριοποιήθηκε έντονα, με συμμετοχή σε διαδηλώσεις και απεργίες. Έγινε μέλος του ριζοσπαστικού Λαϊκού Μετώπου της 31ης Ιανουαρίου, συνεισφέροντας με την εκπαίδευση των χωρικών για αντίσταση στην μαζική στρατιωτική καταπίεση. Το 1981 αναγκάστηκε να διαφύγει στο Μεξικό, όπου άρχισε να οργανώνει διεθνή υποστήριξη για τα δικαιώματα των ινδιάνων χωρικών της Γουατεμάλα. Το 1982 συμμετείχε στην ίδρυση του νέου ενωτικού κόμματος της αντιπολίτευσης της Γουατεμάλα. Το 1983 διηγήθηκε την ιστορία της στην Ελίζαμπεθ Μπούργκος Ντεμπρέ, η οποία την κατέγραψε στο βιβλίο Εγώ, η Ριγκομπέρτα Μεντσού. Το βιβλίο προκάλεσε διεθνές ενδιαφέρον. Το 1986, η Μ. έγινε μέλος της γενικής συντονιστικής επιτροπής του Συμβουλίου της Ένωσης Χωρικών και το επόμενο έτος συμμετείχε ως αφηγήτρια στην ταινία Όταν τα Βουνά Τρέμουν, η οποία περιέγραφε την ζωή των Μάγια. Το 1992 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, σε αναγνώριση του αγώνα της για κοινωνική δικαιοσύνη και την εθνο-πολιτισμική συμφιλίωση, βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα των ιθαγενών.